TOT

Ellen ten Damme zingt niet zo fabelachtig als Nina Hagen. Ze is niet zo lenig als als slangenmeisje Elena Skrypets. Niet zo sterk als acrobaat Serge Akimov. En ze danst net wat minder soepel dan de zes appetijtelijke mannen om haar heen. Maar is dat erg? Nee, want ze pretendeert dat alles ook niet. Ellen ten Damme is de ster van het bal, de spil van de voorstelling, de theaterpersoonlijkheid zonder wie Cirque Stiletto er niet geweest zou zijn.

Gestreepter dan de opening van Cirque Stiletto zul je het zelden zien: van vloer tot achterdoek, van kostuum tot paraplu, alles in zwart-wit.

De spreekstalmeester heet ons, curieus genoeg in het Engels, hartelijk welkom. Ten Damme opent met een swingend nummer. Aan het einde daarvan neemt acrobaat Serge haar mee de lucht in. Ze gooit haar been hoog op en krijgt applaus: hier is het publiek voor gekomen! Akimov doet een luchtnummer van wereldklasse, Ten Damme volgt met een variété-achtig liedje.

Alweer een andere outfit

Zo gaat het de hele avond door: circusnummers afgewisseld met optredens van Ellen ten Damme met dansers en band. Ze brengt een combinatie van eigen nummers en covers ten gehore. Tegen het einde van de voorstelling wordt het wel een beetje teveel, als Ten Damme en de dansers opkomen in alweer een andere outfit voor alweer een medley. Maar dat is pas tegen het eind. En af en toe wordt het ritme van acts en zang doorbroken voor een rondje ballonnen gooien met het publiek, wat de voorstelling ten goede komt.

De acts zijn van internationaal topniveau. Weliswaar heb ik de kunst van het messenwerpen wel eens strakker gezien (misschien had Giacomo Sterza z’n avond niet?), maar de stunts op het slappe koord die Zhang Fan laat zien behoren beslist tot het beste op dat gebied wat ik ooit zag. Mijn favorieten zijn de gebroeders Iroshnikov, die in simpele zwarte kleren zonder enige pretentie de meest onwaarschijnlijke hand-op-hand-trucs uithalen. Als later de heren RIALCRIS aantreden, met veel bombarie maar mindere kunstjes, gaan de Mexicanen eigenlijk wel een beetje af.

De techniek

Het geluid bij zo’n voorstelling moet stevig zijn, natuurlijk. Maar dit was af en toe een muur van geluid tussen artiesten en publiek. En de spraakverstaanbaarheid, die bij sommige nummers prima was, liet over het algemeen te wensen over. Wat meer aandacht voor de stem zou het geheel ten goede komen.

Wat ik jammer vond, is dat de band de acts niet begeleidde. Ik weet hoe moeilijk het soms is artiesten ervan te overtuigen zich over te geven aan de timing van levende muzikanten in plaats van hun eigen grijsgedraaide CD-tje te gebruiken, maar als ze dat eenmaal doen kan het de act een onverwachte sprankeling opleveren. De producent heeft hier ongetwijfeld voor gekozen, maar ik miste het live samenspel tussen acts en band.

Genodigd op haar feestje

Ten Damme, schommelend op een spiegelbol, trekt nog een laatste keer alle ogen naar zich toe. Alle artiesten, en ook wij als publiek, zijn de genodigden op haar feestje. Ze is een gastvrouw met hier en daar een scherp randje, met een uitgesproken neus voor het grensgebied tussen kunst, kitsch en amusement. Ze zet een sterke show neer. En het publiek vindt het van A tot Z verrukkelijk.

Gezien op 27 augustus 2010 in het Nieuwe Luxortheater in Rotterdam.

Eerder gepubliceerd op Cultuurpodium Online. Foto’s van Roy Beusker en Frank de Ruiter.